Persberichten over de meest recente bourgondische wijnoogst brengen goed nieuws. Maar het is niet louter rozengeur en maneschijn in de Bourgogne, neem bijvoorbeeld het actuele tekort aan Crémant de Bourgogne. De grote boosdoener … de Beaujolais!

Het productiegebied van Crémant de Bourgogne is groot. Meer dan de helft van de aangewezen percelen ligt in het departement Rhône, meer bepaald in de Beaujolais (een wijnstreek die behoort tot de administratieve wijnregio Bourgogne). Rond de eeuwwisseling was de Beaujolais in crisis. Ondernemende wijnbouwers speelden in op de groeiende vraag naar Crémant de Bourgogne. Vooral in het zuiden van de Beaujolais, in de streek ten zuidwesten van Villefranche-sur Saône en in het uiterste noorden van de Beaujolais werd in de wijngaarden steeds vaker de chardonnay druif aangeplant.

De afgelopen zomer waren als gevolg van hitte en droogte de opbrengsten van chardonnay en de in de Beaujolais gangbare rode gamay druiven lager dan gemiddeld. De droogte werd aan het einde van de zomer niet gecompenseerd door de regen. In het noorden van de Bourgogne viel in het tweede deel van augustus wel regen, onder meer in het departement Yonne (Auxerrois) en in het wijndistrict Châtillonnais, waar de opbrengsten van de druiven voor een groot deel zijn bestemd voor Crémant de Bourgogne. Onder de streep was deze neerslag echter niet genoeg om het geringe volume druiven in de Beaujolais te compenseren.

Intussen groeit de populariteit van de bourgondische bubbels nog steeds. In 2022 werden meer dan 23 miljoen flessen Crémant de Bourgogne verkocht, waarvan 45% was bestemd voor de export. In het artikel ‘Le crémant de Bourgogne en rupture de stock‘ (Agri71.fr) restte Édouard Cassanet, voorzitter van de U.P.E.C.B. (Union des Producteurs Producteurs et Élaborateurs de Crémant de Bourgogne) niets anders dan te verzuchten: “Crémant de Bourgogne is het slachtoffer van zijn eigen succes en kan niet langer aan de vraag voldoen wegens onvoldoende opbrengst. Het is inmiddels ook niet meer mogelijk om te vertrouwen op het opslagsysteem dat in 2008 is opgezet, omdat de reserves de bodem hebben bereikt als gevolg een opeenvolging van kleinere oogsten de afgelopen jaren.” Oplossingen op korte termijn zijn het voorzichtig oprekken van de regels binnen de AOC Crémant de Bourgogne door het gebruik van alternatieve druiven, zoals gamay, aligoté en sacy (of het reeds toegestane percentage verhogen) en het uitbreiden van het productiegebied voor Crémant de Bourgogne.

Twee ontwikkelingen binnen het domein van de Crémant de Bourgogne. Allereerst zijn de druiven steeds vaker afkomstig van één wijngaard of beter gezegd: één climat of lieu-dit. Hierdoor beantwoordt ook de appellation Crémant de Bourgogne aan dat bewierookte bourgondische gedachtegoed: respect voor het terroir. Daarnaast verminderen de wijnbouwers steeds meer de dosering van de hoeveelheid suiker. In plaats van Brut is een Crémant de Bourgogne tegenwoordig steeds vaker Extra Brut met minder dan 6 gram suiker per liter of Brut Nature met minder dan 3 gram suiker per liter (met minder dan 3 gram suiker per liter mag men dus kiezen uit twee benamingen).

Onder meer Domaine de La Luolle (Côte Chalonnaise) streeft zelfs een Cuvee Zéro Dosé na. In de recente Crémant de Bourgogne special van het tijdschrift Bourgogne Aujourd’hui lichtte Sandrine Dovergne toe wat zij door deze werkwijze wil bewerkstelligen met haar Crémant de Bourgogne: “Pure, zuivere bubbels, vers fruit, witte bloemen, honing en expressie van het terroir zonder onnatuurlijke toevoegingen. Het vereist wel een strenge selectie van de druiven en het sap dat als basis voor de Crémant de Bourgogne wordt gebruikt, dient van uitstekende kwaliteit te zijn.”

In drie bijdragen met de titel ‘Op zoek naar een goede Crémant de Bourgogne’ (d.d. 10, 23 april en 4 mei 2021) werden uitstekende, veelal grotere producenten van Crémant de Bourgogne gepresenteerd. En zie, wanneer je kennis neemt van recente wijngidsen, wijntijdschriften en bourgondische wijnconcoursen, je treft weer een groot aantal namen van deze wijnbouwers aan. Volgt een actuele greep.

Hét domein dat mij in 2022 bij een aantal gelegenheden wist te verrassen is het bio-gecertificeerde Domaine Dominique Gruhier uit Épineuil. Bij het proeven of drinken van zijn stille en bubbelende Bourgognes viel mij steeds het woord ‘aards’ binnen en dan in de betekenis van puur, zuiver en goudeerlijk. De beste Crémants van het domein zijn krachtig en smaakvol. Zij mogen gerust een goede maaltijd te begeleiden. Om in het noorden van de Bourgogne te blijven, Domaine Verret in Saint-Bris-le-Vineux is al jaren een vertrouwd adres voor uitstekende Crémants de Bourgogne. Op het lijstje illustere wijnbouwers mogen wij inmiddels Domaine Baudoin Millet uit Tonnerre (met zijn ‘Cuvée Intensément’) plaatsen.

In Nuits-Saint-Georges (Côte de Nuits) ligt het interactieve L’Imaginarium, waar je alles te weten kunt komen over de productie van Crémant de Bourgogne. Bourgogne-tycoon Jean-Claude Boisset overziet onder de naam Boisset Effervescence onder meer de volgende bekende namen: Maison Louis Bouillot, Jean-Charles Boisset en Maison Antonin Rodet. Bij de laatste naam gaat wellicht een lichtje branden, omdat Rodet in onze Albert Heijn een Crémant de Bourgogne Brut plaats. Het is de Crémant de Bourgogne Blanc van Rodet, die in de eerder genoemde Bourgogne Aujourd’hui 15 punten (= très bon) wist binnen te hengelen. Ongetwijfeld te koop in de boutiques van Clos Rodet in Mercurey en van L’Imaginarium in Nuits-Saint-Georges.

Nu wij toch die Crémant special hebben opengeslagen, wat te denken van die sympathieke, maar relatief onbekende coöperatie Les Vignerons d’Igé in het noorden van de Mâconnais? Haar Crémant de Bourgogne Blanc (60% chardonnay en 40% pinot noir) werd als ‘exceptioneel’ gekwalificeerd: aroma’s van geroosterd brood, nootjes en witte perzik. Complex, fijne bubbels, lange afdronk. En dat allemaal voor € 6,75 de fles.

Stellen wij ten slotte de Beaujolais in een positief daglicht. De Verenigde Wijnbouwers uit Theizé en Liergues besloten in 2009 samen verder te gaan onder de naam Oedoria. Inmiddels een grote speler ten zuidwesten van Villefranche-sur-Saône, waarbij zich in 2018 ook Cave de Gleizé voegde. Maar liefst drie cuvées Crémant de Bourgogne kregen een vermelding in Le Guide Hachette des Vins 2023. Altijd speciaal en ook in de boutique van Oedoria terug te vinden: rode bubbels van rode druiven. In dit geval 100% gamay onder de naam ‘Fine’s rouge’. Stevig gekoeld: geen betere zomerse traktatie.

Als grote fan van die feestelijke rode bubbels tip ik aan het einde van deze bijdrage nog even snel de smaakvolle versie van Maison Vitteau-Alberti in Rully en de meer ‘krokante’ bioversie van … Domaine de La Luolle in Moroges. En ja, een Crémant de Bourgogne is er ook voor die 364 andere dagen in 2023. Santé, à la tienne.