Eind mei begin juni, de wijngaarden in de Bourgogne komen tot leven. Deze cruciale bloeiperiode zal in hoge mate de kwantiteit en kwaliteit bepalen van het oogstjaar 2022. Een beschouwing, deels vanuit een wijngaard, deels vanuit een wijnkelder.

Je moet ver vooroverbuigen om de ontelbare kleine lichtgele bloemen te zien die sinds eind mei de wijnstokken in de Bourgogne sieren. Ze zien er mooi uit, ze zijn geurig, maar ze zijn ook tot op een zekere hoogte stressvol voor de wijnbouwers. Vooral deze korte periode van bloei vraagt om ideale weersomstandigheden, zodat de druiven mooi rijp worden. De Bourgogne kan vooralsnog tevreden zijn.

Allereerst lijkt de nachtvorst van begin april uiteindelijk weinig invloed te hebben gehad op het oogstpotentieel. Na de bovennormale hitte begin mei, daalde het kwik in de derde week van mei. Verder werden de afgelopen week de wijngaarden gediend met enkele verkoelende regenbuien. Ideale weersomstandigheden. “Maar wij mogen ons nog niet rijk rekenen”, sprak Géraldine Lochet tot mij. “In deze periode zijn de toekomstige druiven het meest vatbaar voor ziektes. Dit jaar geldt dat vooral voor de zogenaamde ‘echte meeldauw’ (l’oïdium).” Naast de meeldauw kennen de wijnbouwers in de Bourgogne nog een aantal weersomstandigheden die niet bevorderlijk zijn voor de groei van de druiven: een gebrek aan water, extreme temperaturen en hagel. Delen van Frankrijk leden afgelopen pinksterweekend ernstig onder hagel. De Côte Chalonnaise bleef gespaard. Maar de lucht zag er af en toe ‘apocalyptisch‘ uit.

Géraldine Lochet (Maison Géraldine Louise) had mij meegenomen naar haar kleine wijngaard met aligoté druiven nabij Bissey-sous-Cruchaud. Het was niet ver rijden vanaf haar thuisbasis in Rosey, een pittoresk wijndorpje tussen Givry en Buxy. Géraldine is bijzonder ingenomen met de aankoop van een perceel dat 20 are groot is en in 1945 werd beplant met aligotéstokken. Ik vroeg haar half serieus: “Geen ‘vieilles vignes’ op het etiket?” “Ach Miekel, je weet dat ‘vieilles vignes’ een vrij rekbaar begrip is binnen de wijnbouwregels, dus waarom zou ik?” Het perceel met zuidelijke expositie is omgeven door struiken en lage bomen, zodat Géraldine aan de wijnstokken hun unieke biodiversiteit kan meegeven. Zij heeft zelfs aan de rand van de wijngaard lavendel aangeplant. Wanneer de met de hand geplukte druiven bij haar domein in Rosey zijn binnengehaald, valt hen de grootste zorg ten deel (onder meer 13 maanden rijping in een houten ton). Het grootbrengen van deze Bourgogne Aligoté wordt voor de volle 100% gedaan in een biologische geest.

Terwijl wij door de wijngaard liepen, boog Géraldine zich af en toe voorover om een tak op te binden. “De takken en de bladeren groeien nu als kool.” Ik wilde weten of het opbinden van de takken en bladeren ook diende om de toekomstige druiven voldoende zonlicht te geven. “Niet per se”, antwoordde Géraldine, “daarvan krijgen ze wel voldoende. Nee, de takken worden simpelweg te zwaar en vallen op de grond.” Aan het einde van een rij nam Géraldine wat aarde in de hand en liet het mij zien. Het bleek zeer fijnkorrelige graniet te zijn. “Vrij uniek voor de Bourgogne en deze bodem is eigenlijk meer geschikt voor de gamay druif. Maar dit aanbod kon ik niet aan mij voorbij laten gaan. De aligoté druif kan wel tegen een stootje en mijn wijze van vinificatie is sowieso uniek.”

Op de terugweg vroeg ik Géraldine hoe aan de uitdagingen van wijnbouw in de Bourgogne het hoofd te bieden. “Boerenwijsheid gebruiken”, luidde het antwoord. “En het volume van de oogst goed onder de aandacht houden”, vulde zij aan. Als docente snoeien aan het Lycée Viticole in Beaune stonden wij ook stil bij de laatste inzichten over het snoeien binnen de wijngaarden. “Dat doe ik inderdaad zo laat mogelijk om eventuele latere nachtvorst niet in de kaart te spelen. Ik heb gelukkig een klein domein, dus heb ik het laat snoeien letterlijk in de hand. Maar bij de grotere domeinen is dit niet altijd mogelijk. Ook met een te warme zomer kan de wijnoogst minder overvloedig zijn. Maar goed, dat kan dan nog altijd resulteren in meer geconcentreerde, tanninerijke wijnen. Dit laatste fenomeen kan worden gewaardeerd, vooral wanneer je wijnen wilt maken die je een aantal jaren dient weg te leggen. Neem de kleinere, maar verder mooie oogst uit 2020.”

Terug in Rosey nodigde Géraldine mij uit enkele witte Bourgognes te proeven die nog in het vat zaten. Met krijt was op iedere houten ton ‘2021’ geschreven. “De wijnen bereiken het eindstadium van hun tweede [malolactische] fermentatie, dus misschien dat je hier of daar nog de smaak van Engelse drop waarneemt.” Mijn dag kon al niet meer stuk na het proeven van de Bourgogne Côte Chalonnaise ‘Élégance’ (botertje, brioche, rijp geel fruit). Verder proefden wij de Mercurey ‘La Brigadière’ (verrassend fruitig voor een witte Mercurey, met smaaknuances op iedere verdieping én met een prachtige lengte) en de Montagny 1er Cru ‘Les Chaniots’ (harmonieus en mooi in balans, maar nog onmiskenbaar grootgebracht in een nieuwe houten ton).

Terug bij de actualiteit. Ik mocht als goede bekende van het huis één gemengde doos ‘2020’ samenstellen. “Er zit inderdaad een gat in de markt door de kwantitatief mindere oogsten van 2019, 2020 en zeker die van 2021. Ik ben zelfs bijna door mijn ‘2020’ heen.” De schaarste is zelfs waarneembaar wat betreft de beschikbaarheid van flessen, karton en papier. Door de oorlog in de Oekraïne viel een deel van de flessenproductie weg en stegen tegelijkertijd de prijzen van de voornamelijk Duitse flessen door de hogere productiekosten. “Werd tijdens de coronapandemie toiletpapier gehamsterd, dit voorrecht valt momenteel onder meer wijnflessen ten deel.”

Met de goed gevulde doos witte Bourgognes kon ik alleen maar verguld zijn. Wat te denken van, naast die bijzondere eerste oogst Bourgogne Aligoté en haar signatuur ‘Élégance’, een Saint-Romain, een Givry en zelfs een witte Maranges? Voor de productie van de betere rode Bourgognes heeft Géraldine nog niet het benodigde materieel, maar samen met de hulp van haar compagnon en diens apparatuur maakt zij er reeds eentje. Ze legde een fles in de doos: “Voor bij de spaghetti.” Wij namen afscheid en spraken de hoop uit dat ons goed geluimde weerzien een passende opmaat mocht zijn voor het perfecte oogstjaar 2022.

N.b.: zowel de ‘Élégance’ 2020 (één ster) als de ‘Givry’ 2020 (twee sterren én een coup de coeur!) krijgt een vermelding in Le Guide Hachette des Vins 2023. Mijn felicitaties richting Rosey zijn reeds onderweg.