De langgerekte Côte d’Or bestaat uit de Côte de Nuits in het noorden en de Côte de Beaune in het zuiden. De twee wijndistricten herbergen wat classificaties betreft onder meer Grands Crus, 1ers Crus en appellations villages. Op village-niveau hebben zij, behalve de namen van vermaarde wijndorpen, elk een bijzondere appellation: Côte de Nuits-Villages en Côte de Beaune-Villages. Bourgogne zou Bourgogne niet zijn: zij zijn niet een-op-een met elkaar te vergelijken. Daarbij doet de eerste het uitstekend, de tweede lijkt langzamerhand uit het repertoire van de bourgondische wijnbouwers te verdwijnen.

Ten zuiden van Dijon begint de Côte de Nuits met de AOC Marsannay. Naast Marsannay kent de Côte de Nuits nog zeven beroemde AOC’s: Fixin, Gevrey-Chambertin, Morey-Saint-Denis, Chambolle-Musigny, Vosne-Romanée (incl. Échézeaux), Vougeot en Nuits-Saint-Georges. Wanneer je over de toeristische Route des Grands Crus of via de drukke D974 naar het zuiden rijdt, valt het je ongetwijfeld op dat er tussen de beroemde appellations villages meer wijndorpen liggen. Met onbekendere namen. De wijngaarden in deze dorpen voldoen niet aan de criteria om afzonderlijk als appellation village te worden geclassificeerd.

Wijngaarden in vijf dorpen (Brochon, Premeaux, Comblanchien, Corgoloin én Fixin) worden wel geclassificeerd als Côte de Nuits-Villages. Deze Bourgogne kan worden gemaakt van de opbrengst afkomstig van wijngaarden uit één of meer van de vijf wijndorpen of simpelweg van één wijngaard uit één wijndorp (met zelfs de vermelding van een climat of lieu-dit op het etiket). In het eerste geval kan een Côte de Nuits-Villages een complexe wijn zijn. Tenslotte brengen de wijngaarden van Corgoloin doorgaans meer stevige wijnen en de wijngaarden van Comblanchien meer zachte wijnen voort. Een Côte de Nuits-Villages kan zowel rood (van de pinot noir druif ) als wit (van de chardonnay druif) zijn.

Hoe meer je in details treedt, des te scherper dien je het een en ander uit elkaar te houden. Ongeveer de helft van de wijngaarden uit het dorp Premeaux draagt de AOC Nuits-Saint-Georges. En hoe zit het precies met Fixin, het wijndorp dat binnen zijn gemeentegrenzen maar liefst vijf classificaties kent (Côte de Nuits-Villages, Fixin (village én 1er Cru), Bourgogne Côte d’Or en Bourgogne)? Je mag je ook afvragen hoe een Côte de Nuits-Villages zich wat kwaliteit betreft, verhoudt tot de nieuwe appellation régionale Bourgogne Côte d’Or. Je hoofd dreigt ervan te gaan tollen, terwijl je nog geen druppel hebt gedronken.

De handelshuizen met hun grote volumes zijn gespecialiseerd in het maken van een Côte de Nuits-Villages. Exemplaren van Maison Joseph Drouhin of Jean-Claude Boisset zijn te vinden bij onze Gall & Gall. Gelukkig wordt er ook bij nodige individuele domeinen Côte de Nuits-Villages gemaakt. Neem bijvoorbeeld de Côte de Nuits-Villages ‘vieilles vignes’ uit 2015 van Domaine A. Chopin et Fils uit Comblanchien. Dit is een indrukwekkende Bourgogne die zich met gemak laat vergelijken met een bekende appellation village.

Een ander verhaal over de meer zeldzame en alleen rode Côte de Beaune-Villages. Vrijwel alle AOC’s binnen de Côte de Beaune doen mee met deze classificatie (Aloxe-Corton, Beaune, Pommard en Volnay dan weer niet). Vroeger verdwenen de druiven uit minder bekende AOC’s, zoals Chorey-lès-Beaune en Maranges, achter het etiket met de naam ‘Côte de Beaune-Villages’. Nu is deze wijn veelal een blend samengesteld uit de oogst van de verschillende wijndorpen. Het zijn vooral de handelshuizen die een Côte de Beaune-Villages maken. Toevallig dat deze maand de Côte de Beaune-Villages van Bouchard Père et Fils in de aanbieding is bij de winkel van Denis Perret in Beaune. Meestal een frisse, fruitige Bourgogne die jong dient te worden gedronken. In dit geval een stevig exemplaar uit 2015, die ik een uur voor drinken moet openen. Zo werd mij althans in Beaune op het hart gedrukt. Schuilen er dan toch druiven uit het zuiden van de Côte de Beaune (Maranges) achter het etiket?

Ook bij het verhaal over Côte de Beaune-Villages zou je in details kunnen treden. Want waarom is er geen Bourgogne met de naam ‘Côte de Nuits’ en wel eentje met de naam ‘Côte de Beaune‘? En wat is het verschil tussen een ‘Beaune’, een ‘Côte de Beaune’ (zowel een AOC als een wijndistrict) en een ‘Côte de Beaune-Villages’? Liever voor een andere bijdrage.

Voor beide gepresenteerde Bourgognes kun je uiteindelijk het beste uitkijken in Bourgogne zelf. Een goede Côte de Nuits-Villages, waarvoor je minder dan 20 euro dient te betalen, is nog mogelijk. Vooral deze variëteit kan een uitstekend alternatief zijn voor de duurdere appellations villages uit de Côte de Nuits. Zeker wanneer deze wordt gemaakt door een gerenommeerde wijnbouwer. Intussen benieuwd naar die Côte de Beaune-Villages van Bouchard. Daar betaalde ik in Beaune een dikke tien euro voor.