Het Institut National de l’Origine et de la Qualité (I.N.A.O.) is de officiële Franse overheidsinstantie belast met het reguleren van de landbouwproductie. Een kleine twee jaar geleden maakte het I.N.A.O. zich in de Bourgogne bijzonder populair door van maar liefst 64 wijngemeenten de classificatie AOC Bourgogne te willen ontnemen. Van tijd tot tijd komt het I.N.A.O. echter met goed nieuws, zoals het voornemen om de classificatie van een wijngaard of zelfs van een wijngemeente op te waarderen. Wat staat ons op korte en langere termijn te wachten?

Binnenkort
Na de erkenning van 1ers Crus climats (unieke wijngaarden) binnen de grenzen van de AOC Pouilly-Fuissé in 2020, zullen ook de beste climats binnen de kleinere, maar vergelijkbare AOC’s Pouilly-Loché en Pouilly-Vinzelles zich mogen tooien met deze prestigieuze classificatie. Het proces hiertoe is vergevorderd en een medewerker van het I.N.A.O. vertrouwde aan Decanter toe: “Officiële erkenning voor 2024 lijkt realistisch.” Andere bronnen vermelden dat de wijnoogst van 2024 eerst onder de loep zal worden genomen, alvorens de erkenning van de 1ers Crus climats op papier wordt beklonken.

De vier aangewezen climats zijn ‘Les Mûres’ in Pouilly-Loché en ‘Les Quarts‘, ‘Les Longeays‘ en ‘Les Pétaux‘ in Pouilly-Vinzelles, samen goed voor ongeveer een derde van de 84 hectare van de twee appellations. De validatie van de climats vond afgelopen september plaats en de procedure tot afbakening van de 1ers Crus climats is begonnen. Onkruidverdelgers zullen voortaan taboe zijn en de druiven dienen met de hand te worden geoogst.

Op middellange termijn
De toekenning van de 1er Cru classificatie voor climats binnen de AOC Saint-Véran (Mâconnais) en de AOC Marsannay (Côte de Nuits) zal hoogstwaarschijnlijk nog enkele jaren op zich laten wachten. Volgens Le Bourguignons (Blog de Vins de Bourgogne) zijn dit twee solide dossiers, maar minder ver gevorderd dan het proces binnen de twee eerder vermelde Pouillys.

Medio september 2022, toen ik in een bijdrage AOC Saint-Véran feliciteerde met haar 50^e verjaardag, stipte ik reeds aan dat de toekenningsprocedure binnen de AOC Saint-Véran de nodige voeten in de aarde heeft. Te bedenken dat de aanvraag dateert uit 2010, hetzelfde jaar als van de AOC Pouilly-Fuissé. Van deze laatste AOC is het toekenningsprocedure reeds twee jaar geleden voltooid.

Naar verluidt is het I.N.A.O. nog steeds bezig met het definiëren van enkele criteria voor het erkennen van bepaalde climats als 1er Cru. De maar liefst 42 genomineerde, overwegend kleine climats zorgen voor een complicerende factor. Toen ik vorig jaar Grands Jours de Bourgogne bezocht, hoorde ik meerdere malen het jaartal 2026 voorbijkomen. In principe komt dit overeen met een andere voorspelling die spreekt over “hoop op resultaat voor 2025 is er niet”. Het geduld van de AOC Saint-Véran wordt op de proef gesteld.

Hoop op resultaat vóór 2025 is er ook niet voor de promotie van enkele climats tot een 1er Cru classificatie binnen de AOC Marsannay. In Hugh Johnsons Pocket Wine Book worden concreet ‘Au Champs Salomon’, ‘Clos du Roy’ en ‘Les Longeroies’ als kandidaten naar voren geschoven (de naam van het climat ‘Clos du Roy’ zingt al jaren rond). Intussen zijn er wel enkele climats vanaf de oogst van 2019 gepromoveerd van appellations régionales tot appellations villages. Het was bijvoorbeeld Bourgogne ‘La Chapitre‘ en het is nu Marsannay ‘La Chapitre’.

Misschien, wellicht, maar in een verdere toekomst
Ook Dijon, nota bene de hoofdstad van de regio Bourgogne, werd door het I.N.A.O. twee jaar geleden vermeld op de lijst van 64 gemeenten die hun classificatie AOC Bourgogne zouden verliezen. Toch al niet toebedeeld met 1ers Crus of Grands Crus wijngaarden, was de niet al te flatteuze classificatie die binnen de gemeentegrenzen van Dijon zou resten: Coteaux Bourguignons. Gelukkig zette het I.N.A.O. na het stevige protest van vele wijnproducenten zijn snode plannen in de ijskast. Alsof Dijon vervolgens dacht: de aanval is de beste verdediging en deed een aanvraag tot een eigen complementaire benaming. Sommige climats zullen dan bron zijn voor wijnen met de naam ‘Bourgogne Côte Dijonnaise’ of ‘lieu de Bourgogne’. Hiermee blijven de climats geclassificeerd als appellations régionales, maar wel binnen een smaller geografisch gebied en met een beetje extra prestige (vergelijk het bijvoorbeeld met een Bourgogne Chitry of een Bourgogne Tonnerre). Het verzoek, najaar 2022 ingediend bij het I.N.A.O., staat overigens nog in de kinderschoenen.

Het wijndorp Lugny in het noorden van de Mâconnais droomt al tien jaar over een appellation village. De appellation régionale Mâcon-Lugny (reeds met een eigen complementaire benaming) zou dan simpelweg Lugny zijn en op gelijke voet staan met bijvoorbeeld Pouilly-Fuissé en Viré-Clessé. Het zal blijkbaar nog enkele jaren duren en dit nieuws (met wederom Le Bourguignons als bron) verraste me. In 2019 opende de gloednieuwe boutique van de lokale coöperatie Cave de Lugny en het begeleidende persbericht lezend, kreeg ik toch stellig de indruk dat wij de slingers en ballonnen niet hoefden op te bergen, omdat de innig gewenste promotie aanstaande was. Niemand getreurd, maak reeds dit jaar iedereen en vooral jezelf gelukkig door de boutique van Cave de Lugny te bezoeken voor onder meer die onverwoestbare witte Mâcon-Lugny ‘Les Charmes’.

En dan zijn er altijd de kuchende personen in regenjassen die spreken over promoties van 1ers Crus climats tot Grands Crus: ‘Les Rugiens’ in Pommard of ‘Saint-Georges’ in Nuits-Saint-Georges? De kwaliteit van deze climats en de reputatie van de Bourgognes zijn al jaren bekend tot in de verste uithoeken van de wijnminnende wereld. Maar wij raken hiermee een politiek en economisch gevoelig onderwerp. Een soortgelijk dilemma in Meursault maakte einde vorige eeuw duidelijk dat een promotie tot Grand Cru niet alleen een gevolg heeft voor de prijs van de Grand Cru zelf. De prijzen van de Bourgognes afkomstig van de omringende 1ers Crus climats komen dan ook onder druk te staan. AOC Meursault heeft anno 2023 nog steeds geen Grands Crus climats.

Reuze interessant allemaal, dat wel. Het is net alsof wij met deze kennis van zaken op een legale wijze wijn kunnen kopen in de Bourgogne, terwijl wij handelen met voorkennis.