
Inleiding
Elk jaar dreigt Crémant de Bourgogne opnieuw te worden ontdekt als een goed en goedkoop alternatief voor Champagne. In de promotie van de bubbels draait de bourgondische pr-machine overuren. Belanghebbenden proberen vooral in het buitenland naam te maken en terrein te winnen. Men mikt onder meer op een prosecco-moe publiek dat onderhand wel eens wat beters wil drinken, maar niet heeft geïnvesteerd in Bitcoins die een ongelimiteerde aanschaf van Champagne zouden legitimeren. Het resulteert in slogans zoals ‘Le Prosecco dynamite, le Champagne panique, le Crémant en profite.‘ De Bourgogne legt in haar promotie de nadruk op de uniciteit van een Crémant de Bourgogne, waarbij steeds vaker het bewierookte woord terroir wordt gebezigd. Het blijkt te werken, want de export groeide door de jaren heen gestaag en recentelijk met meer dan 20%.
Twee aandachtspunten
De bubbelconcurrentie is echter groot en net nu de export naar Groot-Brittannië in de lift zit (anticiperende op de Brexit, een groot vraagteken derhalve voor 2021), produceren de Engelsen ook een mousserende wijn die aan populariteit wint. Daarnaast is het maken van Crémant de Bourgogne gebaat bij een relatief koel klimaat. Met warme temperaturen worden de druiven te snel rijp en bevatten ze een hoger suikergehalte. Een koel klimaat zorgt daarentegen voor de goede balans tussen de rijpheid en frisse zuren. Nu is het plukrecord door de zomerse hitte van 2020 weer met een week verbeterd en die gebeurtenis ging gepaard met gemengde gevoelens. Een extra dimensie in de bubbelconcurrentie: de opkomst van de Crémants in koelere klimaten, zoals Tasmanië en Nieuw-Zeeland.
De creatie van een topsegment Crémant de Bourgogne
Vijf jaar geleden keurden de bourgondische wijnproducenten een nieuw classificatiesysteem goed voor Crémant de Bourgogne met de introductie van de topniveaus Eminent en Grand Eminent. Een Crémant de Bourgogne Eminent dient minimaal 24 maanden op droesem te rijpen (sur lie), tegenover de minimale rijping van 9 maanden van de standaardversie van een Crémant de Bourgogne. Het grootbrengen van een Crémant de Bourgogne Grand Eminent dient aan strengere regels te voldoen, onder meer door een exclusief gebruik van pinot noir en chardonnay druiven voor witte Crémant en maximaal 20% gamay druiven voor het produceren van de rosévariant. Verder is de periode van rijping op droesem minimaal 36 maanden.
Het nieuwe classificatiesysteem stuit inmiddels tegen een plafond. De producenten van Crémant de Bourgogne proberen de twee topvariëteiten vooral te maken met de gewilde druiven uit de Côte de Nuits en de Côte de Beaune. Het wordt echter steeds moeilijker om aan voldoende druiven te komen. De schaarse opbrengsten van de laatste twee oogstjaren legden niet de benodigde druiven in het mandje. De kosten van de druiven kunnen hierdoor hoger zijn dan in de Champagne, maar niemand wil champagneprijzen betalen voor een fles Crémant de Bourgogne. Al met al is Crémant de Bourgogne inmiddels de één na duurste mousserende wijn van Frankrijk.
Het goedkopere segment Crémant de Bourgogne
Het kan gelukkig allemaal een stuk goedkoper, zonder dat er op een noemenswaardige wijze op de kwaliteit van de Crémants wordt ingeboet. Meer en meer druiven die in de Mâconnais (het meest zuidelijke wijndistrict van de Bourgogne) worden geplukt, zijn bestemd voor Crémant de Bourgogne. Omdat ongeveer 70% van die druiven hun weg vindt naar een coöperatie, kun je aldaar een goede Crémant de Bourgogne vinden voor onder de tien euro. Overigens worden in de Mâconnais ook Crémants gemaakt die voldoen aan de hoogste eisen. Bij Cave de Lugny draagt (binnen de nieuwe serie ‘Sainchargny’) de meest prestigieuze Crémant de Bourgogne (‘Immémorial’) de classificatie Grand Eminant. Betaal je overigens een euro of twintig voor.
Ook binnen de Beaujolais worden er steeds meer bubbels geproduceerd, die zelfs in sommige gevallen de naam ‘Bourgogne’ mogen dragen. Uiteraard met de meest gangbare druiven aldaar: gamay, chardonnay en enige pinot noir. Dat betekent ook de nodige Bourgogne Mousseux Rouge (rode bubbels van louter rode druiven). Deze laatste trend zie je terug bij zowel de kleinere producenten (Domaine du Bois de Chat in Jullié nabij Juliénas) als bij de grotere coöperaties (Oedoria in Lierges nabij Villefranche-sur-Saône).
Cuvée of terroir?
De drie grote aanbieders van Crémant de Bourgogne (Louis Bouillot, Veuve Ambal en Bailly Lapierre) kunnen door het grote aanbod van druiven talloze cuvées (blends) maken. Om de bourgondische bubbels hun eigen karakter te geven, wordt echter meer en meer aandacht gegeven aan de invloed van het terroir. Dit betekent onder meer dat de druiven worden grootgebracht en geplukt binnen één unieke wijngaard (climat). Maison Louis Bouillot investeerde in de wijngaard ‘En Bollery’ die aan de overkant van de weg naar ‘Clos de Vougeot’ ligt en voorheen werd aangeplant met de gamay druif. Het climat werd herplant met pinot noir en chardonnay druiven die na oogst zullen worden verwerkt tot een nieuwe prestigieuze Crémant de Bourgogne. Ook kleinere producenten, zoals Maison Louis Picamelot in Rully, staan erom bekend oog voor terroir te hebben, hetgeen resulteert in karakteristieke bourgondische Crémants. De uniciteit van een moderne Crémant de Bourgogne zorgt ervoor dat steeds meer producenten in de Champagne zijn geïnteresseerd in de expressie van het terroir en daarom met belangstelling aan hun collega’s in de Bourgogne een bezoek brengen. Hetzelfde gaan wij de komende weken doen in drie speciale bijdragen.
Foto: © Cave de Bissey