
Eind 19e eeuw voegden wijndorpen in de Côte d’Or de naam van hun belangrijkste wijngaard toe aan de oorspronkelijke dorpsnamen. Toen in 1879 Puligny zichzelf herdoopte tot Puligny-Montrachet, was de buur Chassagne er als de kippen bij om nog in hetzelfde jaar zijn naam te veranderen in Chassagne-Montrachet. Beide dorpen hebben een aandeel in één van de beroemdste wijngaarden van de wereld: ‘La Montrachet’. Er is een miniem verschil: Puligny-Montrachet bezit 4,01 ha van deze wijngaard, tegenover de 3,99 ha in Chassagne-Montrachet. Over geluiden dat de chardonnay druif zich binnen de wijngaarden van Puligny-Montrachet nét wat beter thuis voelt, zullen wij het maar niet hebben.
De reputatie van ‘La Montrachet’ was reeds begin 19e eeuw bekend tot ver buiten Frankrijk. Witte wijn was in deze tijd echter nog geen gemeengoed. De zeldzame chardonnay druif vond je hooguit terug in de wijngaarden van Puligny en Meursault (en enkele in Volnay en Chassagne om in de Côte de Beaune te blijven). De chardonnay druif werd namelijk alleen aangeplant op die plaatsen waar de pinot noir druif niet goed zou kunnen gedijen, onder meer op een te harde kalksteenbodem. Verder zorgden de opbrengsten van de pinot noir druif voor meer brood op de plank. “Met het verbouwen van rode wijn verdienen de wijnboeren een redelijke boterham, bij wit dient men genoegen te nemen met een stukje roggebrood”, noteerde de Amerikaanse president in spe Thomas Jefferson eind 18e eeuw tijdens zijn wijnreis door Frankrijk. Zelfs een ‘Montrachet’ kostte in die tijd de helft van een fles rode Bourgogne.
Na de phylloxera-epidemie, pakweg 150 jaar geleden, werden de wijngaarden opnieuw aangeplant. Vanwege de veranderende smaak van het wijnpubliek was er meer ruimte voor de chardonnay druif. Vlak voor de Tweede Wereldoorlog brachten de wijngaarden van Chassagne-Montrachet ongeveer een kwart witte wijn voort. Sinds de Tweede Wereldoorlog versnelde de overgang naar wit, maar een beroemd climat als ‘Les Caillerets’ (1er Cru) werd in 1949 nog geheel beplant met de pinot noir druif. In de jaren ’80 kantelde de verhouding tussen rood en wit in Chassagne-Montrachet. De wereld, vooral Engeland en de Verenigde Staten, was inmiddels verzot op Chardonnay. Op dit moment brengen de wijngaarden van Chassagne-Montrachet tegenover één fles rode wijn twee flessen witte wijn voort.
Er bestaat binnen de wijnwereld een half verborgen discussie of Chassagne-Montrachet niet is doorgeschoten in het aanplanten van de chardonnay druif. Vooral de Britse wijnschrijver Hugh Johnson probeert in zijn jaarlijkse wijngids het sluimerende vuurtje aan te wakkeren met de stelling: “Too much indifferent white grown on land better suited to red.” Wie aan het einde van deze bijdrage een betoog verwacht waarin ik Hugh Johnson bijval, zal ik moeten teleurstellen. Ik dronk tot op heden alleen maar goede tot ronduit fantastische witte Chassagne-Montrachet. Mogelijk dat Johnson duidt op enkele climats (wijngaarden) in de buurt van de bebouwde kom van Chassagne-Montrachet en enkele hooggelegen 1ers Crus climats, waar de bodem in ieder geval ook geschikt is om er de pinot noir druif te verbouwen.
Ik wil wel de verrassende goede kwaliteit van de inmiddels ‘onmodieuze’ rode Chassagne-Montrachet onderstrepen, een wijn die alle klassieke kenmerken draagt van een goede rode Bourgogne. Doorgaans geduid als ‘stevig’ en ‘vlezig’, inmiddels worden meer en meer de elegantie, finesse en lichtheid van een rode Chassagne-Montrachet onderkend. Wat mij ook niet ontging, is de doorgaans vriendelijke prijs van een rode Chassagne-Montrachet, soms rond en niet veel meer dan 20 euro. En dat is een smak minder dan de gemiddelde prijs van zijn witte naamgenoot.
Het was om al deze redenen dat ik mij een maand geleden tijdens Salon du Vin in Huy meteen naar stand van Domaine Jean-Charles Fagot spoedde om zijn rode Chassagne-Montracht ‘vieilles vignes’ (2017) te proeven. Hemels. Mijn gedachte ging meteen uit naar een mooie Chambolle-Musigny. Toen ik voor deze bijdrage nog enige zaken naploos, vond ik deze Bourgogne terug in Le Guide Hachette des Vins 2020. Veel aspecten rondom de geschiedenis van Chasssagne-Montrachet hebben mij verbaasd, maar deze terechte vermelding in de bekende wijngids niet. Om onder de aandacht te houden: een rode Chassagne-Montrachet.
Foto cadole: © Xavier Maglott