In februari aandacht voor het zuiden van de Côte de Beaune, waar enkele AOC’s nog betaalbare Bourgognes herbergen. Om te beginnen met de AOC Monthélie.

AOC Monthélie op de bourgondische kaart
Het kleine wijndorp Monthelie (de eerste ‘e’ geschreven zonder accent aigu) met zijn pakweg 200 inwoners ligt langs de D973, bekend als de Route des Grands Crus, ingeklemd tussen de AOC’s Volnay in het oosten en de AOC Auxey-Duresses in het westen. Ten zuiden van Monthelie ligt het bekende Meursault en reis je via de D23 naar het noorden, rijd je de Hautes-Côtes de Beaune binnen.

De kaart van de AOC Monthélie
De relatieve onbekendheid van de AOC Monthélie komt vooral door het geringe volume wijn dat werd geproduceerd. Daarbij nam een groot deel van de druiven tot eind vorige eeuw plaats achter het etiket ‘Côte de Beaune-Villages’. De wijngaarden werden in de laatste decennia van de vorige eeuw uitgebreid en in 2006 werden vier climats gepromoveerd tot 1er Cru. Verder werd het oppervlakte van reeds bestaande 1ers Crus climats, zoals ‘Les Duresses’, vergroot.

Op dit moment heeft de AOC Monthélie maar liefst 15 1ers Crus climats. Tegen de grens van de AOC Auxey-Duresses liggen ‘Les Duresses’ (dat doorloopt in de gelijknamige AOC Auxey-Duresses) en ‘Les Clous’ (één van de nieuwkomers in 2006). De andere 13 1ers Crus climats liggen tussen het wijndorp en de grens van de AOC Volnay. De overige climats binnen de gemeentegrenzen, vooral ten zuiden, westen en noorden van Monthelie, zijn geclassificeerd als villages. De Bourgognes die hiervan afkomstig zijn, mogen zich dus ‘Monthélie’ noemen.

Meer over de 1ers Crus climats
Binnen de AOC Monthélie wordt voornamelijk de pinot noir druif verbouwd en dit geldt vooral voor de 1ers Crus climats. In de bodem aan de grens met Volnay bevindt zich kalksteen die is bedekt met (goede) rode aarde en mergel. Bij de bourgognekenners staat ‘Les Champs Fulliots’ doorgaans bovenaan hun lijstjes, gevolgd door ‘Le Clou des Chênes’. Aan de zijde van Auxey-Duresses wordt het climat ‘Les Duresses’ alom gewaardeerd. De bodem is daar matig kalkhoudend en (ook) beter geschikt voor de pinot noir druif. Door de jaren heen werden de wijngaarden naast Volnay als de beste beschouwd. Sommige wijnschrijvers, zoals Hugh Johnson in zijn Pocket Winebook, wijzen tegenwoordig met hun vinger naar ‘Les Duresses’.

Wit binnen de AOC Monthélie
Tussen de 1ers Crus climats en richting het noorden liggen de climats die zijn geclassificeerd als villages. Daar waar de bodem meer kalksteenrijk is, zoals in het climat ‘Les Sous-Roches’, is er meer ruimte voor de chardonnay druif. De AOC Monthélie produceert in totaal ruim 18 ha wit tegenover bijna 110 ha rood. Een witte Monthélie wordt soms vergeleken met de zuiderbuur Meursault. “Een beetje minder verfijnd”, luidde tot voor kort het commentaar. Schouders ophalen en zelf tot de conclusie komen dat een witte Monthélie op zijn eigen benen staat en wij te maken hebben met een pracht van een Bourgogne. Vond ik althans, toen ik er eentje van Domaine Dujardin proefde (rijk, tikkeltje romig, voluptueus, een achtbaan aan smaaksensaties). Domaine Laurant Boussey maakt zelfs een witte Monthélie 1er Cru (‘Sur la Velle’). De 2019 werd lovende woorden toegedicht in een recente Bourgogne Aujourd’hui.

Stijl en perceptie van de AOC Monthélie
Met Volnay als buur zal Monthélie het nooit gemakkelijk hebben om zich een eigen identiteit aan te meten, zonder voor de zoveelste keer aan een vergelijking te worden onderworpen. Vooruit, de wijngaarden liggen wat hoger en zijn steiler. En ja, een jonge Monthélie kan meer tanninerijk zijn, soms een rustiek karakter dragen. Sla je de grotere encyclopedische werken over wijnen uit de Bourgogne open (Clive Coates, Jasper Morris) en je krijgt een meer genuanceerd beeld van de AOC Monthélie, Zij plaatsen de beste Bourgognes uit Monthelie zonder schroom naast de beste Bourgognes van Volnay. Monthelie is the place to be voor de liefhebbers van de Côte de Beaune. Naar verluidt charmeert een elegante Monthélie met zijn fruitige karakter vermengd met bloemige accenten. Dankzij zijn subtiele tannines kan hij mooi verouderen tot een complexe Bourgogne.

Aanbevolen producten van AOC Monthélie
Er kan een reeks producenten als ‘aanbevolen’ worden aangemerkt. Ik maak in deze en in de drie volgende bijdragen over de Côte de Beaune gebruik van de lijstjes die ik had gemaakt voor de mammoetproeverij Grands Jours de Bourgogne vorig jaar. En sta je voor de deur van een domein dat ik niet vermeld, grote kans dat er in de kelder ook mooie exemplaren Monthélie liggen.

Bijna 20 jaar jong, maar ik blijf het eerst mijn bourgognebijbel (Burgundy: How To Find Great Wines Off The Beaten Track van Patrick Matthews) openslaan. Drie domeinen die nog steeds tot de top in Monthelie behoren: Domaine Paul Garaudet (Florent Garaudet roert zich inmiddels ook met zowel mooi rood als wit), Domaine (voorheen: Monthelie-) Douhairet-Porcheret (met maar liefst drie vermeldingen in Le Guide Hachette des Vins 2023) en Château de Monthélie (Domaine Eric de Suremain). De laatste werkt reeds geruime tijd biodynamisch.

Noteer daar ook bij: Domaine Laurent et Karen Boussey (Laurent is discreter met hout dan zijn vader) en het van zichzelf discrete Domaine Changarnier (bio). Zeker met een nieuwe generatie aan het roer als derde naam het reeds vermelde Domaine Dujardin. Probeer eens de rode Monthélie 2020: fris, elegant en smaakvol.

Parafraseer ik ten slotte mezelf. In de eerdere bijdrage over de AOC Monthélie, alweer bijna drie jaar geleden, beschreef ik de voorbeeldige kennismaking met deze wijngemeente. Bij die mooie wijnwinkel Denis Perret in Beaune kocht ik twee rode 1ers Crus van het bekende handelshuis Bouchard Père et Fils: ‘Les Champs Fulliot’ en ‘Les Duresses’. Twee uitmuntende Bourgognes, de eerste wat delicater, de tweede wat zachter. Uiterst oost en uiterst west, maar zeker geen werelden van verschil en genieten van al die intrigerende nuances die de beste climats binnen de AOC Monthélie bieden. Om bij jouw (en mijn) volgende bezoek aan de Bourgogne onder de aandacht te houden: AOC Monthélie.