
In La Bataille des Vins, geschreven door Henri d’Andeli in 1224, worden de vier toenmalige belangrijkste wijnplaatsen in de Bourgogne vermeld: Beaune, Vézelay, Chablis én Flavigny. Flavigny? Inderdaad, want dankzij de inspanningen van de monniken uit Flavigny-sur-Ozerain belandden hun gerenommeerde wijnen bij de Franse koningen in Versailles op tafel. Verschillende economische factoren en de kaalslag veroorzaakt door de phylloxera (druifluis) zorgden er echter voor dat de wijngaarden rondom Flavigny-sur-Ozerain en het gehele omringende wijndistrict (Coteaux de l’Auxois) eind 19e eeuw verdwenen.
In 1994 werd onder de naam Domaine de Flavigny-Alesia ruim 13 ha wijngaard op een traditionele wijze herplant. Sinds 2004 staan de vinologische activiteiten van het domein onder leiding van de oenoloog Cyril Raveau. Door tevens de rijke historie van de Auxois onder de aandacht te brengen, wil men de toeristen en uiteindelijk ook de wijnliefhebbers deel laten uitmaken van de renaissance van de Coteaux de l’Auxois. Denk wat de historie van de Auxois betreft onder meer aan de archeologische vondsten rondom Alésia (de locatie waar in 52 v.Chr. Julius Caesar het Gallische leger onder leiding van Vercingetorix heeft verslagen) en aan bekende anijssnoepjes uit Flavigny-sur-Ozerain, een pittoresk dorp dat onlangs werd uitgeroepen tot één van Frankrijks mooiste en dat nog niet zo lang geleden diende als decor voor de film ‘Chocolat’ (2000). Het idyllisch gelegen domein is gevestigd in een deel van het oude kloostercomplex.
De herbeplanting van de wijngaarden vond, net zoals op meer locaties binnen de Coteaux de l’Auxois, plaatst volgens het lyre (lier) systeem. De beste ligging van de wijngaarden is tegen de heuvels met een mooie zuidelijke expositie en een bodem met klei en kalksteen. Met het lyre systeem begint de vegetatie 70 cm boven de grond en worden de druiven beter beschermd tegen nachtvorst en diverse vormen van ongewenste besmettingen. Des te lager in het dal, des te meer er dichte klei in de bodem is te vinden. Ideaal voor een mooie groene wei met koeien, maar minder voor wijn. Het geheel aan factoren binnen het terroir van de Auxois zorgt ervoor dat de wijnen niet zijn geclassificeerd als AOC, maar als IGP (Indication Géographique Protégée). Het domein is wel op weg naar volledig biodynamische wijnbouw, maar de kwetsbare locatie en de doorgaans koudere en nattere weersomstandigheden nopen nog steeds tot het gebruik van enkele behandelingen met synthetische producten. Maar chemische meststoffen, onkruidverdelgers en insecticiden zijn inmiddels taboe. Alle druiven worden met de hand geplukt.
Binnen de Coteaux de l’Auxois wist Domaine de Flavigny-Alesia zich de laatste decennia te onderscheiden door enthousiaste vermeldingen in de wijngidsen en -tijdschriften (“une valeur sûre“). Het domein kreeg onlangs een stevige boost door een artikel in Bourgogne Aujourd’hui. Van de wijnen die het domein naar de redactie van het wijntijdschrift zond, werden er maar liefst zeven beoordeeld in de range van ‘très bon‘ tot ‘excellent‘. Het aandeel wijnen gemaakt van de pinot noir druif zet de toon. Ik bracht in een eerdere bijdrage over de Coteaux de l’Auxois de ‘Oppidum’ Pinot Noir 2018 van het domein naar voren. Hoe aangenaam ik ook werd verrast door deze indrukwekkende wijn, het kan nog beter met de ‘Intra Muros’ Pinot Noir 2018. Na een strenge selectie van druiven is deze wijn volgens Bourgogne Aujourd’hui “een met aromatisch rijp fruit overladen delicatesse”. Tijdens de rondleiding in het domein stond de vriendelijke Rachel Delafosse even stil bij één van de vaten ‘Intra Muros’ en schudde haar hoofd. Zij maakte kenbaar: “Zou binnen de Côte d’Or met zijn AOC regels een 1er Cru, of wie weet wel een Grand Cru classificatie krijgen.”
Behalve wijnen gemaakt van de pinot noir druif tref je in het proef- en verkoopgedeelte van het domein ook wijnen gemaakt van onder meer de chardonnay, aligoté, gamay en césar druif aan. Het leuke van een IGP is dat het meer ruimte biedt aan druivensoorten én aan de creativiteit van de wijnmaker. Zo is de frisse en fruitige rosé een blend van de pinot beurot, de auxerrois en de césar druif. Het domein maakt zelfs enkele verdienstelijke wijnen die niet binnen de IGP worden ondergebracht, maar verkocht als ‘Vin de France’, voorheen bekend onder de minder flatteuze naam ‘Vin de table’. Domaine de Flavigny-Alesia maakt voorbeeldige en alom geprezen exemplaren, waar sommige wijnen uit de rest van de Bourgogne er bleekjes bij afsteken.
Is de Auxois één van de meest rustige en landelijke gebieden in Bourgogne, Domaine de Flavigny-Alesia doet er een schepje bovenop. Het domein ligt ongeveer twee kilometer buiten het dorp en is omgeven door een groot park omgeven met grote bomen. Om je heen zie je glooiende heuvels, waartegen wijngaarden liggen. Er zijn binnen het omvangrijke domein enkele zitplekken gecreëerd bij een plek waar kinderen kunnen spelen. Na het bezoek aan het domein kon ik het niet over mijn hart verkrijgen meteen te vertrekken richting mijn Côte Chalonnaise. Ik heb nog een half uur in het park vertoefd, alvorens via kleine departementale wegen naar Pouilly-en-Auxois te rijden. Aldaar mengde ik mij weer in de drukte van de A6. Ik verlangde meteen terug naar de Auxois.
N.b.: Domaine de Flavigny-Alésia kent vaste openingstijden, te raadplegen op zijn internetsite of via Facebook.