Op 26 februari jl. overleed in een hotel te Beaune een man die uit China afkomstig was. Meteen paniek in de tent en het hele hotel in volledige quarantaine. De man bleek te zijn overleden aan hartfalen. Hij was niet besmet met het COVID-19 virus. Hoe het ook zij: een droevig bericht. Ik begreep wel dat het geplande bezoek aan Grands Jours de Bourgogne 2020 op losse schroeven stond. Nog geen week later zette de organisatie een streep door de tweejaarlijkse mammoet-proeverij. Het COVID 19 virus had inmiddels Bourgogne bereikt en de eerste personen waren opgenomen in de ziekenhuizen.

Hoe snel alles daarna ging. De Franse president Macron kondigde op 17 maart jl. een confinement (lockdown) af met voor Nederlandse begrippen ongekende strenge voorschriften. Vooral de bewegingsruimte van de Franse bevolking werd danig aan banden gelegd. Een wandeling was slechts mogelijk tot één kilometer van je woonhuis. Voor alle activiteiten buitenshuis diende je een zogenaamde ‘attest’ bij je te dragen. Gelukkig kon het kopen van wijn op dat attest worden aangekruist als een eerste levensbehoefte! Maar het bleef vooralsnog Bourgognes voor de Bourgondiërs.

Het Bureau Interprofessionnel des Vins de Bourgogne (BIVB) fungeerde als centraal communicatieorgaan voor alle belanghebbenden. Onder meer via sociale media voerde het BIVB campagnes zoals #LaVigneContinue en nog deze maand #DéconfinezlesBourgogne. Domeinen, coöperaties en handelshuizen bedachten ingenieuze methoden om hun Bourgognes toch te kunnen verkopen. Vooral de drive-through formules werden populair. Maar normaal werd het dit jaar nooit in Bourgogne. Een recent regionaal nieuwsbericht drukt de neus weer op de feiten: “2020 année horribilis pour le tourisme”.

In de zomermaanden werden de teugels enigszins gevierd en was het mogelijk om naar Bourgogne te reizen. De wijze waarop de wijnproducenten toegang verleenden tot hun caves bleek een mixed bag te zijn. Sommige domeinen kon je alleen bezoeken door een nauwgezette militaire discipline in acht te nemen (handen in je zakken, niets aanraken, niets proeven). Enkele domeinen bleven noodgedwongen dicht, omdat zij niet konden voorzien in de voorgeschreven hygiënische aanpassingen. De meeste domeinen, in ieder geval alle coöperaties, schreven het dragen van een mondkapje voor, het reinigen van de handen en de nodige sociale distantie. Het begin van de herfst luidde opnieuw meer serieuze tijden in. Men kon bijvoorbeeld in het centrum van Beaune en Chalon-sur-Saône alleen met een mondkapje rondlopen. Toen ik de tweede zaterdag van oktober Bourgogne verliet, stond het land op het punt weer geheel rood te kleuren.

Het was daarom een vreemd, bizar moment waarop mijn bourgondische gastheer mij kenbaar maakte dat het oogstjaar 2020 bijzonder goed was. Hij was wijzer geworden na gesprekken met lokale wijnbouwers. Dit mooie bericht is welhaast een geheim dat, overschaduwd door al dat nare conoranieuws, de wijnkelders is ingedragen. De oogst van 2020 kent drie algemene kenmerken: de druiven waren gegroeid “met de snelheid van het licht”, hetgeen zorgde voor een zeer vroege oogst. Bourgogne kende vanaf het voorjaar weer hoge temperaturen en in de zomer een langdurende droogte. Verder is de opbrengst beduidend lager dan gemiddeld en dit doet denken aan de relatief schaarse oogst uit 2003. Voor zover ik vernam van enkele wijnbouwers uit de Côte Chalonnaise: de pinot noir druif lijkt er meer onder te hebben geleden dan de chardonnay druif. De oogst vond ten slotte plaatst tegen de achtergrond van de coronapandemie en de wijnbouwers dienden hierdoor speciale maatregelen te treffen om de oogst in goede hygiënische banen te leiden.

De kwaliteit van de oogst heeft volgens ingewijden de volgende drie kenmerken: concentratie, evenwicht en typiciteit. Door de extreme weersomstandigheden groeiden in de wijngaarden kleine, sterk geconcentreerde druiven. Vooral de pinot noir druiven zijn dit jaar opvallend kleurrijk en zoet. Naar verluidt zijn de tannines al zijdezacht. Evenwicht heeft betrekking op de balans in de wijn. Samen met de ideale suikerconcentratie van de druiven, zullen de wijnen op hun beurt een mooie zuurgraad hebben. Dit betekent onder meer Bourgognes met een goede structuur en die langer kunnen worden bewaard. De wijnbouwers onderschrijven ten slotte bijna unaniem de typiciteit van het jaargang 2020. Dit jaar wordt het zogenaamde terroir-effect als zelden tevoren opgemerkt. Ieder climat blijkt zijn unieke karakteristieken goed te kunnen uitdrukken in de druiven en uiteindelijk in de wijn. Dit is uiteraard goed nieuws voor de Bourgogne, die van zijn climats een handelsmerk heeft gemaakt.

De coronapandemie werpt ook in Bourgogne haar schaduw vooruit. Het grootste festival in de wijnregio, Saint-Vincent tournante, dat in het laatste weekend van januari 2021 zou plaatsvinden in Puligny-Montrachet, is reeds verplaatst naar 2022. Ook de 2020-editie van Grands Jours de Bourgogne moest vanwege de COVID-19 epidemie worden uitgesteld tot maart 2022. Maar in de tussentijd staat voor komende maart een ‘light-versie’ (Les Grands Jours en Caves) in de steigers. Gekruiste vingers voor de Bourgogne en haar Bourgognes.

Bronnen: – het persbericht Millésime 2020, un grand classique, né d’une année singulière d.d. 16-11-2020 van het BIVB; – het artikel Concentration, Équilibre, Typicité: 3 tendances pour le millésime 2020 d.d. 05-10-2020 van de Franse wijnblog Le Bourguignons.