Eind november en weer de tijd om de Beaujolais onder de loep te nemen. Begin vorige maand bezocht ik enkele wijndorpen die in het noorden van dit wijndistrict liggen. Je valt meteen met de neus in de boter, want in het noorden van de Beaujolais bevinden zich de 10 vermaarde Crus. Dit is het koninkrijk van de gamay druif die zich hier uitstekend thuis voelt op de granieten bodem die in dit gedeelte van de Beaujolais een belangrijk facet van het terroir vormt. Wij gaan op zoek naar enkele karakteristieken van de Crus die alle 10 zijn geclassificeerd als appellations villages. Wij reizen van Saint-Amour naar Brouilly, de poort tot het zuiden van de Beaujolais met haar appellations régionales.

Saint-Amour is de meest noordelijke Cru van de Beaujolais (het wijndorp heet Saint-Amour-Bellevue). Deze Beaujolais wordt in de wijnliteratuur bedolven onder de nodige beschrijvingen: charmant, soepel, fruitig (van klein rood fruit tot perzik), fijne tannines en een zijdeachtige structuur. Een vriendelijke toefje kruiden en een florale toets (viooltjes) plaatsen menigmaal het puntje op de ‘i’. Een wijnbouwer uit Saint-Amour was tijdens een gesprek met de Engelse wijnschrijver Patrick Matthews bijzonder openhartig: “It’s not easy to spot a Saint-Amour blind. I’m not sure I could do it with my own wines.” De reden is simpel: Saint-Amour kent wat terroir betreft een grote diversiteit. Een Saint-Amour afkomstig van een hogere helling is doorgaans tanninerijker en krijgt pas later een ronder karakter.

Typeerde voornoemde wijnbouwer een Saint-Amour als meer vrouwelijk, een Juliénas wordt in de wijnliteratuur doorgaans als meer mannelijk beschouwd. Wat het verder ook mag betekenen. Wij zijn slechts een dikke drie kilometer naar het zuidwesten gereisd. Juliénas is een Beaujolais die op zijn twee benen staat, strak in het pak en met een meer ferm karakter. “Doorgaans meer aandacht voor structuur dan raffinement”, merkte een bekende wijnschrijver op. Toch weet een volwassen Juliénas het rijke en delicate fruitkarakter uiteindelijk op de voorgrond te plaatsen: vooral klein rood fruit tot menigmaal die mooie bosaardbei. Met enige florale impressies en specerijen (kaneel) is het een complete Beaujolais. Op zijn best één van mijn favoriete Crus in het noorden van de Beaujolais.

Met een Chénas steken wij er nog een tandje bij. Deze Cru Beaujolais wordt gediend door hem enkele jaren te bewaren (net zoals de nog te bespreken Moulin-à-Vent en Morgon). Wij hebben namelijk te maken met een stevige, voluptueuze Beaujolais. Bij deze Cru Beaujolais treedt naast het sappige fruit ook een aantal florale aspecten (pioenrozen) naar voren. Volgens het standaardwerk Les Vins de Bourgogne (2019) wordt geduld beloont: reken na een aantal jaren in de wijnkelder op een complexe Beaujolais met de nodige finesse. Chénas is wel een relatief onbekende Cru en met rond de 250 hectare in elk geval de kleinste in de Beaujolais. Ook een beetje warrig deze Cru, want vele wijngaarden in de gemeente Chénas dragen de appellation village Moulin-à-Vent.

Eén van de meest gewaardeerde Crus in de Beaujolais is Moulin-à-Vent met zijn genereuze waaier aan aroma’s in de neus en dito smaakimpressies in de mond. Rondom het zachte fruit (pruim, kers) voldoende vriendelijke tannines om deze Beaujolais enkele jaren te kunnen bewaren. Je vindt dan een complexe Beaujolais terug die mooi in balans is. Vele wijnschrijvers menen dat een Moulin-à-Vent de beste Beaujolais is. Een menigmaal vermelde reden: deze Beaujolais overstijgt namelijk de typiciteit van de gamay druif en is één van de wijnen uit de Beaujolais die zogenaamd pinotte (de smaak aanneemt van een goede Bourgogne). Rest de vraag of je in een Beaujolais uiteindelijk een Bourgogne zoekt. Voor mij hooguit wat perceptie en stijl betreft. Ten slotte de opmerking dat er niet zoiets bestaat als een dorp of een gemeente met de naam Moulin-à-Vent. Deze AOC brengt de beste hellingen van de gemeenten Romanèche-Thorins en Chénas tezamen. Het geheel wordt overzien door een oude molen. Vandaar de naam van deze hooggeachte Cru Beaujolais.

Een doorgaans toegankelijke en vriendelijke Fleurie vertegenwoordigt het beste dat de Beaujolais heeft te bieden, is zo je wilt de beste gemene deler binnen de Beaujolais. Niet onterecht een populaire Cru tot ver buiten de grenzen van de Beaujolais. In een Fleurie vinden wij doorgaans sappig rood fruit en florale tonen (rozen, viooltjes) terug. Op zijn best volumineus, zijdeachtig en met een mooi parfum. Een doorgaans aromarijke Fleurie wordt door zijn lichtere stijl als een allerbeste kennismaking met de Beaujolais beschouwd. Heeft het wijndorp ook nog een keer een succesvolle coöperatie en een mooi caveau collectif met een rijkgevuld assortiment Beaujolais tegen domeinprijzen (zie verder de bijdrage ‘Fleurie: een voorbeeldige Beaujolais’ d.d. 6 juni jl.).

Zoek je een Beaujolais die je snel na de oogst van de druiven wilt drinken, dan kun je het beste je heil zoeken bij een Chiroubles. Soepele tannines, zachtaardig, fris en fruitig. Verder lichtvoetig, maar immer met de nodige finesse. Vanwege het terroir (graniet) soms geduid als ‘de meest pure Beaujolais’. In de wijnliteratuur lezen wij vaker dat Chiroubles de beste ‘gouleyante‘ Beaujolais is (smakelijk, lekker en om gemakkelijk weg te drinken). Een crowdpleaser in de beste betekenis van het woord. Bij een blinde proeverij mij vaak betrapt op de keuze voor een toegankelijke Chiroubles.

Net zoals een Chénas of een Moulin-à-Vent dien je een Morgon het beste door hem een aantal jaren weg te leggen. Ook bij een Morgon na verloop van tijd die transformatie richting een Bourgogne: “Het fruit van een Beaujolais (perzik, abrikoos, kers en pruim), de charme van een Bourgogne.” Wij hebben te maken met een stevige en krachtige Beaujolais. Het terroir zorgt soms voor een ‘stoffig’ randje met een vriendelijk dosis kruiden en specerijen. Ooit waren Villié en Morgon twee wijndorpen, totdat zij in 1867 één gemeente vormden. De beste wijngaarden van Morgon liggen tegen ‘Mont du Py’ (een climat). Meer en meer flessen Beaujolais zijn het resultaat van de druivenoogst binnen slechts één climat (een wijngaard met unieke geologische en klimatologische eigenschappen). Het geeft blijk van het groeiende besef van de waarde van het terroir in het noorden van de Beaujolais.

De benjamin Régnié is sinds 1988 de 10^e Cru in de Beaujolais (de gemeentenaam luidt Régnié-Durette). Deze voorheen Beaujolais-Villages is gepromoveerd vanwege zijn ferme fruitkarakter (kersen op sap, zwarte bes en framboos). Desondanks een Beaujolais met een sympathieke stijl en soepele structuur. Doorgaans zelfs minder tanninerijk dan een Chiroubles. Een lichtheid door een bodem die minder granietrijk en meer zanderig is.

Brouilly is naast de meest zuidelijke tevens de grootste Cru binnen de Beaujolais. Meestal treffen wij een ronde en een ferme Beaujolais met voornamelijk een dosis klein rood fruit in ons glas aan (aardbei, aalbes, maar ook een verdwaalde pruim of perzik). Sommige jaartallen zijn gebaat bij even wegleggen, maar doorgaans kan een Brouilly jong worden gedronken.

In de buurt van Brouilly ligt Mont de Brouilly. Tegen de hellingen van deze berg ligt de tiende en laatste Cru binnen dit overzicht: Côte de Brouilly. In tegenstelling tot de lager gelegen Brouilly hier enige vulkaanafzetting in de bodem, hetgeen volgens insiders zorgt voor net dat streepje meer (delicate minerale tonen en een verkwikkende zuurgraad). De beste exemplaren zijn aromatischer, verfijnder dan een generieke Brouilly. Naast het klein rood fruit ontwaar je menigmaal florale impressies (weer die pioenrozen en viooltjes). Cru Côte de Brouilly is wel een stuk kleiner dan de lager gelegen Cru Brouilly.