Ik verheug me reeds op de volgende Grands Jours de Bourgogne begin volgend jaar. Met de herinneringen aan Grands Jours de Bourgogne 2022 nog vers in het geheugen: Chablis Grand Cru, Romanée-Saint-Vivant en een hemelse witte Saint-Aubin 1er Cru van Hubert Lamy. Dat waren echter niet de Bourgognes die mij tot in het diepste van de ziel beroerden, zoals een ogenschijnlijk simpele rode Mâcon Milly-Lamartin dat wel deed in 2018. Nee, in 2022 waren het een Bourgogne Tonnerre en een Crémant de Bourgogne van Domaine Gruhier uit Épineuil.

De Tonnerrois is een wijnstreek die onder het wijndistrict Grand Auxerrois wordt geschaard en ten oosten van de Chablisien ligt. Binnen de Tonnerrois liggen twee appellations régionales: Bourgogne Épineuil (1993) en Bourgogne Tonnerre (2006). Een Bourgogne Épineuil is rood of rosé (doorgaans 100% pinot noir), exclusief afkomstig uit de gemeente Épineuil. Bourgogne Tonnerre is wit (100% chardonnay) en strekt zich uit over zes gemeenten: onder meer Tonnerre, maar ook Épineuil. Tijdens een wandeling langs de wijngaarden nabij Domaine Gruhier wees de gastheer ons onder meer op wijnstokken met chardonnay druiven. Ik beken dat ik niet wist dat de chardonnay druiven van een Bourgogne Tonnerre ook afkomstig kunnen zijn uit Épineuil.

De naam Domaine (Dominique) Gruhier werd tot voor kort verlengd met Abbaye de Petit Quincy. Abbaye de Quincy, gevestigd ongeveer tien kilometer ten oosten van Épineuil, is een dochterabdij van Abbaye de Pontigny, op haar beurt een dochterabdij van de bekende Abbaye de Citeaux. In 1212 bouwde Quincy een kloosterboerderij in Épineuil die de monniken gebruikten voor de productie van wijn en als zomerverblijf. Deze kloosterboerderij zou later bekend worden als Le Petit Quincy en vanaf het moment dat de familie Gruhier er rond 1990 introk als Domaine Gruhier. Vandaag heeft het domein 28 ha aan wijngaarden, die reeds een kleine vijftien jaar biologisch (AB) is gecertificeerd. Domaine Gruhier wordt door professionals en amateurs beschouwd als een referentie in het noorden van de Bourgogne.

De titel van een onlangs verschenen boek vertelt het verhaal: Le vin d’Épineuil. Renaissance d’un vignoble bourguignon (2022). Tonnerre en Épineuil maakten vroeger met hun maar liefst 5.000 ha wijngaard deel uit van een belangrijke bourgondische subregio. Momenteel is rond de 250 ha beplant met wijnstokken, met de aantekening dat de nodige druiven bron zijn voor de productie van Crémant de Bourgogne. In de renaissance besteedt Domaine Gruhier veel aandacht aan het uitzoeken van de beste percelen voor het verbouwen van de druiven. De gemakkelijker te verbouwen chardonnay druif vindt doorgaans wel haar weg, maar het terroir rondom Épineuil stelt een wijnbouwer altijd voor de keuze waar de pinot noir druif wel of niet aan te planten.

Verder dient er een nauwgezette vinificatie van de pinot noir druiven plaats te vinden. Hun dominante minerale tonen in deze contreien zorgen voor een precaire balans in een wijn die tevens een stevige body dient te hebben, tegelijkertijd delicaat dient te zijn. Ten noordoosten van het domein ligt ‘de ‘Côte de Grisey’, een climat dat als één van de beste in Épineuil wordt beschouwd. Met een selectie van de beste pinot noir druiven staat Domaine Gruhier ieder jaar garant voor een wervelende Bourgogne Épineuil ‘Cuvée Juliette’.

De Bourgogne Épineuil ‘Cuvée Juliette’ is één van vier rode Bourgognes van Domaine Gruhier. Aan de basis staat een door rijp fruit gedreven Bourgogne Épineuil. In de ontdekking van het terroir rondom Épineuil acht het domein het van belang om de druiven van de verschillende percelen in aparte wijnvaten groot te brengen. De Bourgogne Épineuil is uiteindelijk een blend van druiven afkomstig van verschillende percelen (de enige rode Bourgogne die niet in nieuwe eiken vaten wordt grootgebracht). Het domein maakt verder een Bourgogne Épineuil ‘Côte de Grisey’ en een ferme ‘Cuvée L’Âme des Dannots’, met pinot noir druiven afkomstig van het climat ‘Les Dannots’ (ongeveer een derde grootgebracht een nieuw eiken vaten, en mag derhalve enkele jaren worden weggelegd om hem mooi in balans aan te treffen). Van de pinot noir druif maakt Domaine Gruhier ook een zeer verdienstelijke rosé.

Tijdens de proefsessie bij Domaine Gruhier blijven de verschillende flessen Chablis ongeopend, want ik was vooral geïnteresseerd in de Bourgogne Tonnerre 2021 en in de kleine, maar inmiddels gerenommeerde verzameling Crémants de Bourgogne. Om te beginnen met de Bourgogne Tonnerre: karaktervol en levendig door speelse citroenachtige tonen die worden begeleid door de geuren van witte bloemen. Indrukwekkende minerale tonen (de kalkstenen bodem stoof welhaast het glas uit) begeleiden de pure en zuivere afdronk.

Het Franse wijntijdschrift Terre de Vins schoof onlangs vier Crémants de Bourgogne naar voren om de zomer nog feestelijker te maken. Eén van de vier was de Crémant de Bourgogne Extra-Brut 2019 van Domaine Gruhier, die overigens eerder, nota bene rond de jaarwisseling, een Coup de Coeur kreeg toebedeeld door La Revue de Vins de France. Wat smaakimpressie betreft niet veel verschillend van de Bourgogne Tonnerre. Indrukwekkend hoe de verschillende aroma’s zich langzaam prijsgeven. Verder een fijne, delicate bubbel, maar vooral een Crémant die staat als een huis (60% pinot noir/40% chardonnay), die je verleidt, je helemaal inpakt en je als een bouwpakket naar huis toe stuurt. Vervolg je reis met de Rosé Brut voor ongeveer dezelfde prijs en met de duurdere 100% chardonnay en de 100% pinot noir, beide geclassificeerd als ‘Grand Éminent’.

Wanneer woorden tekort schieten om een wijn de hemel in te prijzen, heb je nog altijd het woord ‘hemels’. Ik denk hierbij onder meer aan die prestigieuze Bourgognes geproefd tijdens Grands Jours de Bourgogne. Nu ik inmiddels bij drie gelegenheden Bourgognes heb mogen proeven van Domaine Gruhier, rest mij niets anders dan het woord ‘aards’ te bezigen. Heerlijk met de voeten in de aarde en geef je maar over aan alle klimatologische en geografische elementen. Voor de eerste keer durf ik te schrijven: fenomenale, door terroir gedreven Bourgognes in handen van een uiterst vakkundige wijnbouwer in het noorden van de Bourgogne. De hemel moet maar even wachten.

N.b.: in het mooie en mooi gelegen Domaine Gruhier is een boutique gevestigd, waar je de Bourgognes kunt proeven en kopen. Omdat de openingstijden vermeld op de Facebookpagina niet volledig zijn: le domaine est ouvert du lundi au vendredi de 9h30 à 12h30 et de 14h à 17h. Et le samedi de 10h à 12h30 et de 14h à 18h30.