Het viel allemaal best wel mee. De vorst van begin april liet nauwelijks kwalijke sporen na, mede omdat er in de wijngaarden een gezond briesje stond. Ook de onverwachte voorjaarsdroogte bleek uiteindelijk niet al te veel roet in het eten te hebben gegooid. “Nee, hagel is het enige waar wij nog bang voor zijn”, kreeg ik afgelopen juni te horen tijdens mijn laatste rondje in de Côte Chalonnaise. Bourgogne Aujourd’hui schreef eerder in de maand: “Jusqu’ici tout va bien.”

Het was raak in de late avond van dinsdag 11 juli jl. tussen 22.00 en 23.00 uur. “Een stortvloed van zeldzaam geweld”, aldus typeerden de bourgondische media het samenspel van hevige regenval, stevige hagelbuien en zware windstoten. Over de gehele Côte d’Or en de Côte Chalonnaise viel gemiddeld tussen de 35 en 50 mm regen, met maximale regenval ten noorden van Nuits-Saint-Georges en Vosne-Romanée (82 mm). Er werden windstoten van 100 tot 120 km/u gemeten. Hagelstenen werden vergeleken met pingpong-, golf- en soms tennisballen. Met de aantekening dat het eerder die dag erg warm was in Bourgogne met temperaturen van boven de 35 graden Celsius.

Van noord tot zuid, met om te beginnen rondom Dijon 90% schade in sommige wijngaarden die bron zijn voor de unieke Coteaux-de-Dijon. Zowel het hart van de Côte de Beaune (met name Pommard, Volnay en Saint-Aubin) als van de Côte Chalonnaise (van Rully tot Givry) werd getroffen. Puligny-Montrachet moest er deels ook aan geloven, terwijl (de AOC) Maranges relatief gespaard bleef, net zoals Vougeot en Gevrey-Chambertin, het grootste deel van Chambolle-Musigny en Morey-Saint-Denis. Ook de Hautes-Côtes (zowel Hautes-Côtes de Nuits als Hautes-Côtes de Beaune) werden lokaal zwaar getroffen, inclusief de wijngaarden rondom Arcenant. Bedenk daarbij dat hier ook de cassisbes wordt verbouwd, bron voor crème de cassis. Met bijvoorbeeld 20% schade in de wijngaarden van Volnay, dienden de wijnbouwers er als de wiedeweerga voor te zorgen dat de kwetsbare druiven tegen de verschillende soorten meeldauw werden beschermd.

Nu de balans wordt opgemaakt, springen twee wijndorpen er in negatieve zin uit: Meursault (Côte de Beaune) en Mercurey (Côte Chalonnaise). Rondom Meursault is er sprake van 5 tot pakweg 40%, à 50% potentiële schade, hetgeen mogelijk kan resulteren in 10 tot 20% oogstverlies. Ook sommige 1ers Crus climats (Charmes, Genevrières, Bouchères, Goutte d’Or) werden zwaar beschadigd. In de Côte Chalonnaise is Mercurey de zwaarst getroffen wijngemeente. Volgens de eerste raming is er tot 50% schade in de chardonnay percelen (de druif die doorgaans eerder tot bloei komt) en ongeveer 20% in de wijngaarden waar de pinot noir druif wordt verbouwd.

De hoop op een jaargang die eindelijk probleemloos zou zijn, is inmiddels getemperd. Maar er rest meer dan voldoende optimisme. Allereerst zijn de wijndistricten Mâconnais en Chablis/(Grand) Auxerrois gespaard gebleven. Chablis, doorgaans patenthouder op rampscenario’s, had een regenbui in de vroege namiddag, maar de avondhagel bleef gelukkig ver weg. De wijngaarden in de Mâconnais hadden te maken met wind en hevige regen. Een grote opluchting bleef restte, want een paar uur voor het noodweer elders waren de weersvoorspellingen zeer pessimistisch. “Iedereen hing aan de telefoon”, maakte een belanghebbende functionaris kenbaar in de bourgondische media.

Verder was in de meeste wijngaarden de zogenaamde véraison (het groeistadium waarin de druiven rijpen en verkleuren) nog niet begonnen. De druiven waren nog vrij hard en de wijnbouwers hebben alle vertrouwen in het herstel van de druiven. Met een gezonde zomer kan de schade worden gecompenseerd. Een wijnbouwer in de Côte de Beaune: “Wij hebben het geluk dat de hagel zich vooral richtte op de groene druiven zonder suiker erin. De schade is daarom minder en er zal geen rot zijn. Er zat een beetje kleur op de chardonnay druiven, dus zullen de opbrengsten mogelijk lager zijn.” In alle wijndistricten heeft de good ol’ aligoté druif zich met verve staande gehouden, omdat het een druivenras betreft dat goed bestand is tegen veel soorten stress en onheil.

Op het moment dat ik deze bijdrage post, is het nog niet helemaal zeker of alle wijnstokken op tijd zullen herstellen van de geschetste beproeving. De te voorziene opbrengst in de wijnregio Bourgogne ziet er nog steeds veelbelovend uit. De druiven zijn gezond, waarbij dient te worden opgemerkt dat vooral de pinot druif groeit als kool met de grote hoeveelheid regen. Maar de stress blijft bij de wijnbouwers, tot de dag dat de druiven worden geoogst. Prognose start wijnoogst (en dit zijn dagkoersen): in de eerste of tweede volle week van september.